Sikorski Bronisław, pseud. Cietrzew (1885–1937), oficer armii niemieckiej, pułkownik WP. Ur. 28 VI w Koźminie w pow. krotoszyńskim, był synem Ignacego, dyrektora Banku Wielkopolskiego w Poznaniu, i Agnieszki ze Sznajderów.
Od r. 1896 S. uczył się w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, od r. 1902 w gimnazjum w Dreźnie, gdzie zdał maturę w r. 1905. W okresie od 1 IV 1905 do 31 III 1906 służył w 47. pp armii niemieckiej w Poznaniu, a potem od 3 VIII do 27 IX był uczestnikiem kursu aspiranckiego w 5. Hanowerskim PP i 30 IX t. r. złożył egzamin oficerski. Następnie jesienią 1907 rozpoczął studia agronomiczne na uniw. wrocł. i w r. 1910 uzyskał dyplom agronoma. W l. 1910–12 zaliczył 3 semestry studiów filozoficznych na UJ (w aktach Arch. UJ nie wymieniony) i 2 semestry studiów na uniwersytecie w Innsbrucku, a w l. 1912–14 4 semestry studiów filozoficznych na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, otrzymał dyplom bakałarza i sposobił się do stanu duchownego.
Wybuch pierwszej wojny światowej zastał S-ego w Rzymie, skąd jako obywatel niemiecki został wezwany do powrotu i 10 VIII 1914 wcielony jako oficer kompanijny do 46. pp. Po kursie obsługi karabinów maszynowych walczył w r. 1914 na froncie zachodnim. W dn. 22 III 1915 był awansowany na podporucznika i został mianowany dowódcą kompanii. Wiosną 1915 walczył na froncie wschodnim; 2 V t. r. został ciężko ranny pod Gorlicami, przebywał następnie w szpitalu. Po wyzdrowieniu służył nadal w 46. pp, a od 1 VII 1916 do 15 I 1918 był dowódcą kompanii w 403. pp. Po zatruciu gazem bojowym przebywał ponownie w szpitalu od 16 I do 4 V 1918, najpierw w Poznaniu, a później w Salzbrunn (obecnie Szczawno). W dn. 5 V 1918 przeniesiono go do batalionu zapasowego w 6. p. grenadierów w Poznaniu; służył tam do jesieni 1918. W październiku 1918 S. stanął na czele Wydz. Wojskowego przy tajnym Centralnym Komitecie Obywatelskim i przyczynił się do utworzenia polskich oddziałów zbrojnych, stanowiących formacje Straży Obywatelskiej. W dn. 12 XI 1918 wziął udział w tajnej naradzie przywódców Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), a w dniu następnym był czynny przy opanowaniu Wydziału Wykonawczego poznańskiej Rady Robotniczo-Żołnierskiej. Od trzeciej dekady listopada 1918 uczestniczył również w zabiegach związanych z formowaniem kompanii należących do Służby Straży i Bezpieczeństwa.
Po wybuchu powstania wielkopolskiego S. pełnił funkcje oficera łącznikowego Dowództwa Głównego Wojsk Wielkopolskich przy Komendzie Miasta Poznania. Dn. 30 III 1919 został awansowany dwukrotnie, najpierw do stopnia porucznika, a następnie na kapitana ze starszeństwem od 1 IX 1917, a 6 VI 1919 uzyskał awans do stopnia majora. Po zespoleniu Wojsk Wielkopolskich z WP 1 XI 1919 został powołany w skład Inspektoratu Piechoty przy Dowództwie Okręgu Generalnego Poznań. Dn. 1 VI 1920 awansował na podpułkownika, a 15 III 1921 zgłosił gotowość służby w górnośląskiej konspiracji zbrojnej, p.n. Obrona Plebiscytu i zaczął występować pod pseud. Cietrzew. Zgodnie z założeniami górnośląskiego planu operacyjnego z 22 IV 1921 został powołany na stanowisko dowódcy związku taktycznego «Zachód», przemianowanego niebawem na grupę «Południe». Kwaterował ze swym sztabem w Rybniku i dowodził działaniami obronnymi nad Odrą. W czasie III powstania śląskiego wraz z grupą oficerów uczestniczył 2 VI 1921 w zamieszkach, które miały na celu zmuszenie dyktatora powstania Wojciecha Korfantego do przekazania Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych zwolennikowi Józefa Piłsudskiego, kpt. Karolowi Grzegorzkowi. Po opanowaniu sytuacji przez Korfantego S. został usunięty z Wojsk Powstańczych i wyjechał do Poznania. Dochodzenie sądowe prowadzone w tej sprawie zostało umorzone. W dn. 3 VII 1921 S. objął dowództwo 5. pp, a 3 V 1922 uzyskał awans do stopnia pułkownika ze starszeństwem od 1 VI 1919. Jako dowódca 58. pp występował do 31 V 1928. Bywał też często powoływany zastępczo na stanowisko dowódcy 14. DP. Od 26 X 1922 do 26 II 1923 występował także jako dowódca oddziału asystencyjnego w Małopolsce Wschodniej. Marszałek F. Foch w czasie pobytu w Poznaniu w maju 1923 udekorował S-ego Legią Honorową 5 kl. W poł. l. dwudziestych S. zapadł na chorobę serca, w okresie od 2 II 1926 do 29 VII 1927 przebywał na leczeniu. W dn. 31 V 1928 odszedł w stan spoczynku. Zaczął wówczas uczestniczyć w pracach organizacji zrzeszających weteranów, m.in. w Związku Towarzystw Powstańców i Wojaków. Zmarł 25 II 1937 w Poznaniu. Był odznaczony: m. in. Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Górnośląskim I kl., Górnośląską Wstęgą Waleczności i Zasługi, Krzyżem POW, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Odznaką Naczelnej Rady Ludowej za waleczność i Odznaką Straży Ludowej.
S. był żonaty z Małgorzatą Zitzlaff z Torunia; miał z nią syna Bronisława Wojciecha Mariana (ur. 23 IV 1924).
Enc. powstań śląskich (fot.); Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1991 II cz. 1 (Rezler M.); Dziennik personalny Min. Spraw Wojsk., W. 1920 nr 23, 1928 nr 9; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; – Czubiński A., Powstanie wielkopolskie 1918–1919, P. 1988; Ludyga-Laskowski J., Zarys historii trzech powstań śląskich 1919–1920–1921, W.–Wr. 1973 (fot.); Nad mogiłą śp. pułk. Bron. Sikorskiego, „Powstaniec Wpol.” 1937 nr 5; Polak B., Pułkownik Bronisław Sikorski – dowódca grupy „Południe” w III powstaniu śląskim, w: Nad Odrą, Olzą i Bierawką podczas III powstania śląskiego, Bytom 1955; Powstanie wielkopolskie, Praca zbiorowa pod red. Z. Grota, P. 1968; Ryżewski W., Trzecie powstanie śląskie 1921, W. 1977 (fot.); Wrzosek M., Powstania śląskie 1919–1921, W. 1971; Wyglenda J., Plebiscyt i powstania śląskie, Opole 1966; – Źródła do dziejów powstań śląskich, t. III, cz. 1, styczeń–maj 1921, Wr. 1974; – CAW: Akta personalne P-1391.
Mieczysław Wrzosek